ตี่จู้ เทพเจ้าผืนดิน มีประวัติความเป็นมาอย่างไร

     ตี่จู้ หรือ ตี่จู้เอี๊ยะ เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวจีนให้ความเคารพนับถือมาช้านาน เชื่อว่าเป็นเทพเจ้าผู้คุ้มครองบ้านและคนในบ้าน เป็นเทพเจ้าองค์ที่อยู่ใกล้ชิดมนุษย์มากที่สุด

ประวัติความเป็นมาของตี่จู้นั้นไม่แน่ชัด แต่สันนิษฐานว่าน่าจะมีมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์โจว (1046-256 ปีก่อนคริสตกาล) โดยเชื่อว่ามีที่มาจากการบูชาเทพเจ้าแห่งดิน ซึ่งในสมัยนั้นชาวจีนให้ความสำคัญกับเทพเจ้าแห่งดินเป็นอย่างมาก เนื่องจากดินเป็นทรัพยากรสำคัญในการดำรงชีวิต

ต่อมา ชาวจีนเริ่มมีการบูชาเทพเจ้าของท้องถิ่น หรือผีบรรพบุรุษมาปกป้องคุ้มครองบ้านเรือนของตน จึงมีการตั้งศาลเจ้าเพื่อบูชาเทพเจ้าเหล่านี้ โดยเรียกเทพเจ้าเหล่านี้รวมกันว่า "ตี่จู้"

ในสมัยราชวงศ์ถัง (ค.ศ. 618 – ค.ศ. 907) ความเชื่อเรื่องตี่จู้เริ่มแพร่หลายมากขึ้น โดยมีการเซ่นไหว้ตี่จู้เป็นประจำทุกปี เพื่อเป็นการขอพรให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข

ในสมัยราชวงศ์หมิง (ค.ศ. 1368 – พ.ศ. 1534) ความเชื่อเรื่องตี่จู้ได้รับการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรเป็นครั้งแรก โดยปรากฏในหนังสือ "ต้าซื่อตี้จู้จื้อ" ซึ่งเป็นหนังสือเกี่ยวกับพิธีกรรมและความเชื่อของชาวจีน

ในปัจจุบัน ตี่จู้เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวจีนยังคงให้ความเคารพนับถือเป็นอย่างมาก ชาวจีนทุกบ้านจะมีศาลตี่จู้ไว้บูชาภายในบ้าน โดยเชื่อว่าจะช่วยปกป้องคุ้มครองบ้านเรือนและครอบครัวให้อยู่เย็นเป็นสุข

นอกจากนี้ ตี่จู้ยังเป็นเทพเจ้าที่ชาวไทยเชื้อสายจีนให้ความเคารพนับถืออีกด้วย โดยชาวไทยเชื้อสายจีนทุกบ้านจะมีศาลตี่จู้ไว้บูชาภายในบ้านเช่นกัน

ความเชื่อเกี่ยวกับตี่จู้ ชาวจีนมีความเชื่อเกี่ยวกับตี่จู้ ดังนี้

- ตี่จู้เป็นเทพเจ้าแห่งดิน เป็นเทพเจ้าผู้คุ้มครองบ้านและคนในบ้าน

- ตี่จู้เป็นเทพเจ้าองค์ที่อยู่ใกล้ชิดมนุษย์มากที่สุด

- ตี่จู้จะช่วยปกป้องคุ้มครองบ้านเรือนและครอบครัวให้อยู่เย็นเป็นสุข

- ตี่จู้จะช่วยดลบันดาลให้ครอบครัวประสบความสำเร็จในด้านต่างๆ

การบูชาตี่จู้

นิยมไหว้ทุกวันและจะมีการไหว้ด้วยของชุดใหญ่ในวันเทศกาลสำคัญ เช่น ตรุษจึน, สารทจีน, วันไหว้พระจันทร์ เป็นต้น

ของไหว้ตี่จู้ ที่ใช้ในวันสำคัญ เช่น ตรุษจีนม สารทจีน ประกอบด้วยสิ่งต่างๆ ดังนี้

- ผลไม้ ผลไม้ที่ไหว้ตี่จู้มักเป็นผลไม้มงคล เช่น ผลไม้สีแดง ผลไม้ที่มีลักษณะกลม ผลไม้ที่มีชื่อมงคล เช่น ส้ม องุ่น ทับทิม สาลี่ มะตูม และกล้วย

- ขนม ขนมที่ไหว้ตี่จู้มักเป็นขนมมงคล เช่น ขนมเปี๊ยะ ขนมไหว้พระจันทร์ ขนมสาลี่ ขนมจันอับ ขนมกล้วย และขนมต้ม

- อาหารคาว อาหารคาวที่ไหว้ตี่จู้มักเป็นอาหารมงคล เช่น ไก่ เป็ด หมู ปลา กุ้ง เห็ด 

- เครื่องเซ่นไหว้อื่นๆ เครื่องเซ่นไหว้อื่นๆ ที่นิยมไหว้ตี่จู้ เช่น น้ำชา น้ำเปล่า เหล้า กระดาษเงินกระดาษทอง ธูป เทียน และดอกไม้

นอกจากนี้ ยังมีของไหว้อื่นๆ ที่นิยมไหว้ตี่จู้ในวันสำคัญ เช่น ขนมไหว้เจ้า ขนมกล้วย ขนมสาลี่ ขนมจันอับ ขนมต้ม อาหารคาว เช่น เป็ดย่าง ไก่ต้ม หมูแดง หมูกรอบ ปลานึ่ง กุ้งอบ ขนมจีน ข้าวสวย ขนมหวานต่างๆ เป็นต้น

โดยปกติแล้ว โดยผลไม้และของคาวจะไว้ในแถวเดียวกันนิยมวางของคาวไว้ตรงกลางและผลไม้ไว้ด้านข้าง และเครื่องเซ่นไหว้อื่นๆ จะวางไว้ตามเหมาะสม

ก่อนเริ่มไหว้ตี่จู้ ควรจุดธูป เทียน และดอกไม้ เพื่อเป็นการบูชา จากนั้นจึงนำของไหว้มาถวายต่อหน้าศาลตี่จู้ ขณะไหว้ควรตั้งจิตอธิษฐานขอพรให้ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข ประสบความสำเร็จในด้านต่างๆ

ประเภทของตี่จู้ แบ่งโดยการออกแบบ

1. ตี่จู้ 888 คือ ตี่จู้เอี๊ยะแบบหลังคา 5 ชั้น ที่มีมังกร 8 ตัว หงส์ 8 ตัว และปลาฮื่อยี่ 8 ตัว ประดับอยู่ภายในศาล เลข 8 เป็นเลขมงคลในความเชื่อของชาวจีน หมายถึงความมั่งคั่ง ร่ำรวย ความสำเร็จ และโชคลาภ

ตี่จู้ 888 เชื่อว่าสามารถช่วยเสริมฮวงจุ้ยให้เกิดความมงคลสูงสุด เหมาะสำหรับนักธุรกิจ และร้านค้าที่ต้องการเสริมโชคลาภ ความร่ำรวยเงินทองที่ไม่ขาดมือ และความรุ่งเรืองในหน้าที่การงาน

2. ตี่จู้โมเดิร์น คือ ตี่จู้เอี๊ยะที่มีดีไซน์ทันสมัย เรียบง่าย เข้ากับบ้านสไตล์โมเดิร์น โดยยังคงยึดหลักความเชื่อและหลักฮวงจุ้ยไว้เช่นเดิม

ตี่จู้โมเดิร์นมักทำจากวัสดุที่ทนทาน เช่น หินอ่อน ใช้สีสันที่เรียบง่าย เช่น สีขาว สีเทา โดยอาจลดทอนรายละเอียดที่เป็นแบบดั้งเดิม เช่น มังกร โคมไฟ หรือลวดลายจีนต่าง ๆ ออก

ตี่จู้โมเดิร์นได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เนื่องจากคนรุ่นใหม่ให้ความสำคัญกับการออกแบบและความสวยงามมากขึ้น โดยยังคงยึดถือความเชื่อดั้งเดิมไว้

ตี่จู้ทั้งสองแบบใช้ตลับเมตรจีนในการออกแบบเพื่อให้ลงตามเลขสัดส่วนมงคล เพื่อความเฮงและมั่งคั่งตามหลักฮวงจุ้ย